My, Pierwsza Brygada
(żołnierska)
d A
Legiony to – żołnierska nuta,
A7 d
Legiony to – straceńców los,
D7 g
Legiony to – żołnierska buta,
d A A7 d
Legiony to ofiarny stos!
d A7 d
My, Pierwsza Brygada
g A7 d
Strzelecka gromada,
g d
Na stos rzuciliśmy
A g A7 d
Swój życia los, na stos, na stos!
d A
O ileż mąk, ileż cierpienia,
A7 d
O ileż krwi, wylanych łez,
D7 g
Pomimo to nie ma zwątpienia,
d A A7 d
Dodawał sił wędrówki kres.
d A
Krzyczeli, żeśmy stumanieni,
A7 d
Nie wierząc nam, że chcieć – to móc.
D7 g
Laliśmy krew osamotnieni,
d A A7 d
A z nami był nasz drogi Wódz!
Nie chcemy już od was uznania,
Ni waszych mów, ni waszych łez:
Skończyły się dni kołatania
Do waszych dusz, do waszych kies.
Umieliśmy w ogień zapału
Młodzieńczych wiar rozniecać skry,
Nieść życie swe dla ideału
I swoją krew i marzeń sny.
My, Pierwsza Brygada - Pieśń legionów. Wykonanie z 1930 r.
PIERWSZA BRYGADA
Andrzej Brzuchal-Sikorski (ur. 1868, zm. 2 grudnia 1931) - kapitan, kapelmistrz orkiestry I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, pierwszy wykonawca i aranżer Marsza I Brygady (My, Pierwsza Brygada), prawdopodobny autor muzyki do utworu. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Busku-Zdroju.
Andrzej Brzuchal urodził się we wsi Udrycze, parafia Sitaniec, w powiecie zamojskim, z małżeństwa Bartłomieja i Franciszki z Kordaszów.
W 1905 r. został kapelmistrzem, reaktywowanej w 1899 r., orkiestry Kieleckiej Straży Ogniowej.
10 września 1914 r., w dniu gdy oddziały strzeleckie opuszczały Kielce, kapelmistrz Andrzej Brzuchal wraz z całą orkiestrą wstąpił w szeregi strzelców. I od tego dnia kielecka orkiestra i jej kapelmistrz, który przybrał pseudonim Sikorski, towarzyszyli oddziałom J.Piłsudskiego. W 1917r. Niemcy internowali orkiestrę i jej kapelmistrza w Szczypiornie. Po odzyskaniu niepodległości Andrzej Brzuchal, wraz z innymi muzykami z orkiestry wstąpił w szeregi Wojska Polskiego.
Wiadomo, że w 1925 r. był kapelmistrzem 9 pułku piechoty w Zamościu. W 1930 r. zamieszkał u rodziny Lotków we wsi Siesławice koło Buska-Zdroju. Kilka ostatnich miesięcy przed śmiercią spędził u państwa Banasiewiczów w Buska-Zdroju. Na jego pogrzebie przybyły trzy orkiestry dęte: 4 Pułku Piechoty Legionów z Kielc, OSP Busko i OSP Kielce. Pożegnany został melodia Marsza Kieleckiego nr 10.
W sierpniu 2001 r., w Kielcach, na budynku przy ul. Św. Leonarda, w którym niegdyś mieściła się straż ogniowa, odsłonięta została tablica pamiątkowa o treści: "Andrzejowi Brzuchalowi, który 10.IX.1914 roku wstąpił z orkiestrą do oddziałów strzeleckich J.Piłsudskiego przynosząc ze sobą melodię Marsza Kieleckiego, później pieśni " My, Pierwsza Brygada" - Kielczanie - Związek Piłsudczyków Oddz. Świętokrzyski - Woj. Konserwator Zabytków - Pracownia Plastyczna A. i K. Moderau - Kielce 2001". Pierwsza tablica, która była umieszczona w tym miejscu w 1939, zaginęła podczas wojny.
My, Pierwsza Brygada (wł. Marsz Pierwszej Brygady) była pieśnią I Brygady Legionów Polskich, dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego. Znana jest również pod tytułem Legiony to żołnierska nuta.
Melodia pieśni to melodia Marsza Kieleckiego nr 10, utworu zapisanego w śpiewniku orkiestry Kieleckiej Straży Ogniowej pod numerem 10. Prawdopodobnym jej autorem był kpt. Andrzej Brzuchal-Sikorski, który od 1905 r. był kapelmistrzem orkiestry Kieleckiej Straży Ogniowej, a potem, orkiestry I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. On to właśnie był pierwszym wykonawcą i aranżerem tego utworu.
Gdy 10 września 1914 r. Andrzej Brzuchal-Sikorski z orkiestrą Kieleckiej Straży Ogniowej wstąpili w szeregi żołnierzy Józefa Piłsudskiego, Marsz Kielecki nr 10 zaczął towarzyszyć strzelcom i legionistom.
We wspomnieniach z tamtych lat oficer legionów Zygmunt Pomarański podaje: „przed bitwą pod Łowczówkiem, na parę dni przed świętami Bożego Narodzenia 1914 roku, orkiestra nasza z ochotników, kieleckich strażaków sformowana zagrała nam Marsza, który wówczas nie był jeszcze znany. Melodia sprawiła na nas wrażenie olbrzymie, nie mieliśmy jeszcze do niej słów, a mimo to przebrzmiewająca z niej moc tonów związana z realiami nadchodzącej bitwy, była nam bliska. Pod jej wrażeniem usłyszeliśmy rozkaz dowódcy batalionu por. Stanisława Burhardt-Bukackiego - „bagnet na broń” i pod jej wrażeniem poszliśmy do ataku”.
Słowa Pierwszej Brygady, do melodii Marsza Kieleckiego, powstawały żywiołowo, układane na kwaterach i w okopach. Po 1925 r. zostało ustalone, że pierwsza podstawowa wersja tekstu powstała latem 1917 r. w pociągu wiozącym internowanych legionistów do Szczypiorna i w samym obozie. Ostatecznie, w końcu lat trzydziestych, w Wojskowym Instytucie Historycznym orzeczono, że autorem trzech pierwszych zwrotek jest literat, pułkownik Andrzej Hałaciński, a sześciu zwrotek - oficer legionów Tadeusz Biernacki.
My, Pierwsza Brygada w latach powojennych uważana była przez żołnierzy Marszałka Piłsudskiego niemal za hymn państwowy. Kiedy w latach 1926-1927 rozpoczęła się dyskusja, którą ze znanych pieśni uznać za hymn państwowy, m.in. proponowano, aby połączyć Mazurka Dąbrowskiego z Pierwszą Brygadą.
”3. Krzyczeli, żeśmy stumanieni,
Nie wierząc nam, że chcieć - to móc!
Laliśmy krew osamotnieni,
A z nami był nasz drogi Wódz!” - Według niektórych opinii ta część pieśni może nawiązywać do nieudanej próby wywołania powstania w 1914 roku w Królestwie Polskim. Akcja nie spotkała się wówczas z odzewem wśród ludności i Pierwsza Kompania Kadrowa musiała się wycofać.
Nie wierząc nam, że chcieć - to móc!
Laliśmy krew osamotnieni,
A z nami był nasz drogi Wódz!” - Według niektórych opinii ta część pieśni może nawiązywać do nieudanej próby wywołania powstania w 1914 roku w Królestwie Polskim. Akcja nie spotkała się wówczas z odzewem wśród ludności i Pierwsza Kompania Kadrowa musiała się wycofać.
14 sierpnia 2007 r. Minister Obrony Narodowej swym postanowieniem uznał marsz „My Pierwsza Brygada” za oficjalną pieśń Wojska Polskiego.